Tìm hiểu về rối loạn giấc ngủ: Nguyên nhân và phương pháp điều trị

Giấc ngủ gắn liền với sức khỏe tinh thần và thể chất của một con người. Bạn có thể mất ngủ tạm thời vì một lý do nào đó nhưng nếu tình trạng này kéo dài thì rất có thể bạn đã mắc phải hội chứng rối loạn giấc ngủ. Cùng Med247 theo dõi bài viết dưới đây để tìm hiểu kỹ hơn về tình trạng này cũng như những biện pháp hiệu quả để khắc phục tình trạng này nhé!

Rối loạn giấc ngủ là bệnh gì?

Rối loạn giấc ngủ là tình trạng thay đổi thời gian và chất lượng của giấc ngủ một cách bất thường làm ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần, thể chất cũng như đảo lộn cuộc sống hằng ngày của người bệnh. 

Rất nhiều người đã phải đối diện với các triệu chứng của rối loạn giấc ngủ như: Khó ngủ, ngủ ít, ngủ không sâu giấc, ngủ thức giấc,… nhưng nếu chỉ diễn ra trong một thời gian ngắn hoặc xuất phát từ những nguyên nhân bên ngoài (ánh sáng mạnh, chất kích thích, tiếng ồn,…) thì không gọi là rối loạn giấc ngủ.

Rối loạn giấc ngủ thường kéo dài và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của người bệnh với nhiều triệu chứng như:

• Khó đi vào giấc ngủ.
• Thức giấc vào ban đêm.
• Thường xuyên cảm thấy mệt mỏi và cần có những giấc ngủ ngắn vào ban ngày.
• Thay đổi thói quen hoặc lịch trình thức – ngủ bất thường.
• Thiếu tập trung, hay lo lắng và cáu kỉnh bất thường.
• Giảm năng suất làm việc.
• Tăng cân.
• Trầm cảm.
• Có hành vi bất thường khi ngủ.

Xem thêm: Mất ngủ: Nguyên nhân và phương pháp điều trị bệnh hiệu quả

Các loại rối loạn giấc ngủ thường gặp

Giấc ngủ đóng vai trò quan trọng trong quá trình phục hồi sức khỏe sau một ngày dài làm việc vất vả. Chính vì vậy, chỉ những rối loạn nhỏ cũng có thể gây ra nhiều bất tiện và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Cùng điểm qua một số dạng rối loạn giấc ngủ thường gặp nhé! 

Mất ngủ

Mất ngủ là một tình trạng mà mọi người thường than phiền về giấc ngủ: Thời gian ngủ không đảm bảo, chất lượng giấc ngủ không tốt,… và sau khi thức dậy vẫn cảm thấy sức khỏe tinh thần và thể chất không được hồi phục, cảm giác mệt mỏi, uể oải, buồn ngủ. 

Tỷ lệ mất ngủ chiếm khoảng 10-15% dân số, trong đó tình trạng mất ngủ xảy ra phổ biến nhất. Tỷ lệ mất ngủ sẽ tăng dần theo độ tuổi và tỷ lệ ở nữ gấp đôi so với nam.

• Mất ngủ tạm thời: Chỉ xuất hiện trong một thời gian ngắn (vài đêm hoặc vài tuần) ở người bình thường. Tình trạng này một dạng rối loạn thường gặp nhất với tỉ lệ 30 đến 40% dân số.
• Mất ngủ thứ phát: Nguyên nhân có thể xuất phát từ các bệnh lý tâm thần (Rối loạn trầm cảm, rối loạn lo âu, rối loạn chu kỳ thức – ngủ, mất ngủ mạn tính,…) hoặc các bệnh mắc phải (đau dạ dày, tiểu buốt, tiểu rắt, đái tháo đường, tăng huyết áp,…) hoặc thuốc điều trị, các chất kích thích. 
• Mất ngủ mãn tính tiên phát: Tập hợp hầu hết những trường hợp mất ngủ mà không phát hiện bất cứ nguyên nhân cụ thể nào về bệnh thực thể hay bệnh tâm thần. Biểu hiện duy nhất chính là mất ngủ đơn thuần.

Rối loạn tỉnh táo và ngủ nhiều

Dạng rối loạn này liên quan đến chất lượng và số lượng của trạng thái tỉnh táo trong ngày, bao gồm các biểu hiện: Buồn ngủ, ngủ nhiều, ngủ gà ngủ gật. 

• Hội chứng ngưng thở khi ngủ: Trong lúc ngủ, bệnh nhân ngừng thở trong vài phút và hiện tượng này lặp lại khoảng 05 lần/giờ. Những trường hợp này sẽ đi kèm với biểu hiện đau đầu, gặp ác mộng, đi tiểu nhiều trong đêm. Đối tượng có nguy cơ cao gặp ở hội chứng này là nam giới trên 50 tuổi, thừa cân.

• Ngủ nhiều do thiếu ngủ: Nguyên nhân do làm việc quá nhiều, cần phải trực gác, làm việc vào ban đêm, mới sinh con,…. Người bệnh có biểu hiện: Ngủ gà ngủ gật, ngủ li bì khó thức dậy, giảm hiệu suất làm việc, bồn chồn, mệt mỏi, khó tập trung chú ý,….

• Ngủ nhiều do thuốc: Một số thuốc có tác dụng phụ gây ra tình trạng ngủ nhiều như: Thuốc hướng thần, thuốc chống lo âu, thuốc ngủ, thuốc có thời gian bán thải dài, thuốc chống loạn thần, thuốc chống trầm cảm, thuốc kháng Histamin,….
• Chứng ngủ rũ: Thường gặp ở nam giới ở tuổi vị thành niên với 04 triệu chứng phối hợp sau: 

• • Xuất hiện những cơn ngủ gà trong ngày và xảy ra cùng một thời điểm với từng người bệnh. Những cơn ngủ rũ thường bất ngờ ập đến và không thể cưỡng lại được.
  • Mất trương lực cơ xảy ra trong một thời gian ngắn, có thể xảy ra toàn thân hoặc khu trú ở một vài cơ quan như: Khụy gối, gục đầu,….
  • Ảo giác thính giác, thị giác xảy ra  trong giai đoạn ru giấc ngủ và gây cảm giác hoảng sợ.
  • Biểu hiện liệt trong giấc ngủ được đặc trưng bởi sự mất mọi cử động cơ bắp và không thể hít thở bình thường. Hiện tượng này xảy ra lúc tỉnh giấc.

• Ngủ nhiều vô căn: Giấc ngủ ban đêm dài một cách bất bình thường, gặp khó khăn khi thức dậy vào mỗi buổi sáng và xuất hiện nhiều cơn ngủ gà ban ngày. Rối loạn này thường bắt đầu ở tuổi vị thành niên hoặc tuổi trưởng thành.

Những rối loạn nhịp sinh học

Những dạng rối loạn nhịp sinh học thường gặp như:

• Hội chứng pha sớm: Tình trạng này tác động đến giai đoạn ru giấc ngủ và thức giấc sớm. Người bệnh thường phải thức dậy vào khoảng 2-3 giờ sáng và điều này dẫn đến nhu cầu cần phải ngủ sớm vào buổi chiều. Rối loạn pha sớm thường xảy ra ở người lớn tuổi.

• Hội chứng nhịp ngày đêm dài: Hội chứng nhịp ngày đêm dài (hơn 24 giờ) dẫn đến sự khác biệt về thời gian ngủ khoảng 01 giờ/ngày khiến người bệnh gặp khó khăn trong giai đoạn ru giấc ngủ. Ta có thể gặp nhiều trường hợp mất ngủ cả đêm kèm theo đó là trạng thái ngủ gà ban ngày.

• Hội chứng pha trễ: Hội chứng pha trễ đặc trưng với giai đoạn ru giấc ngủ xảy ra khá trễ và nếu phải dậy sớm đi làm thì bệnh nhân sẽ ngủ gà vào buổi sáng.
• Thay đổi múi giờ: Đầu tiên là mất ngủ ở giai đoạn ru giấc khi di chuyển về phía đông hoặc thức dậy sớm khi di chuyển về phía tây kèm theo các triệu chứng mệt mỏi, ngủ gà, rối loạn khí sắc. Rối loạn này thường kéo dài trong khoảng 01 tuần.

Gặp nhiều biểu hiện bất thường khi ngủ

• Trạng thái say: Chủ yếu xảy ra ở trẻ em và thanh thiếu niên. Đây là sự tỉnh giấc kèm theo trạng thái u ám, đôi khi là rối loạn định hướng về không gian – thời gian và có những hành vi không phù hợp. Tình trạng lú lẫn này có mức độ nặng khi xuất hiện vào đầu giấc ngủ, thường người bệnh sẽ không nhớ gì. 
• Miên hành (mộng du): Thường gặp ở trẻ em và hiếm khi xảy ra với người trưởng thành. Đang ngủ bỗng dưng thức giấc đi lang thang hoặc có khi leo lên nóc nhà,… thường phát sinh ở giai đoạn ngủ sâu trong trạng thái ý thức thấp.
• Những cơn hoảng loạn: Xuất hiện đầu giấc ngủ, hú hét lên, rối loạn thần kinh thực vật, thở mạnh, tim đập nhanh, toát mồ hôi,…. khó tỉnh dậy và không nhớ gì khi thức dậy.

Xem thêm: Bật mí 10+ cách trị mất ngủ tại nhà hiệu quả mà bạn nên thử

Nguyên nhân gây rối loạn giấc ngủ là gì?

Một người ở độ tuổi trưởng thành cần dành 7 – 8 tiếng mỗi ngày cho việc ngủ. Giấc ngủ chất lượng là đủ sâu, liền mạch và khi tỉnh giấc sẽ cảm thấy thoải mái, sảng khoái. Tuy nhiên, phần lớn người cao tuổi có nguy cơ cao mắc chứng rối loạn về giấc ngủ tuổi già bởi những thay đổi trong hoạt động, thể trạng làm thay đổi hình thái ngủ.

Có nhiều yếu tố nguy cơ và nguyên nhân dẫn đến chứng rối loạn giấc ngủ. Trong đó, thường gặp nhất là sự căng thẳng, lo lắng về cuộc sống, công việc, gia đình, sức khỏe, tài chính,….

Ngoài ra, sự thay đổi lịch trình học tập, làm việc hoặc du lịch làm lệch đồng hồ sinh học cũng gây ra tình trạng rối loạn này. Người ta cho rằng, nếu thường xuyên sinh hoạt không đúng giờ, ngủ muộn hay tiếp xúc với tác nhân kích thích trước khi ngủ như: Chơi game, xem tivi, máy tính,… sẽ gặp phải nhiều vấn đề liên quan đến giấc ngủ.

Một số nguyên nhân khác:

• Mắc chứng hoang tưởng, lú lẫn.
• Rối loạn âu lo, trầm cảm.
• Rối loạn nhân cách.
• Có tiền sử mắc bệnh: Đái tháo đường, loét dạ dày tá tràng, ung thư,…. 
• Sử dụng các chất kích thích: Cà phê, trà và đồ uống chứa caffein,….

Xem thêm: [Tìm hiểu] Các cách chữa rối loạn giấc ngủ hiệu quả dài lâu

Ai dễ mắc chứng rối loạn giấc ngủ?

Áp lực của xã hội ngày càng lớn, môi trường sống thay đổi khiến con người dễ rơi vào trạng thái căng thẳng quá mức về xã hội, công việc, tình cảm, khủng hoảng tâm lý, stress mạnh và dẫn đến rối loạn về giấc ngủ.

Theo thống kê, khoảng 80% số bệnh nhân đến thăm khám đều bị rối loạn giấc ngủ với những triệu chứng như: Ngáy, ngưng thở khi ngủ, ngủ chập chờn,… và 5% trong số đó đang ở thời kỳ bệnh quá nặng.

Những người làm những công việc đòi hỏi sự tập trung cao, căng thẳng rất dễ mắc bệnh này, đặc biệt là nhà quản lý, nhà kinh doanh, tài xế đường dài, công nhân kỹ thuật,.…

Xem thêm: Ngủ không sâu giấc: Nguyên Nhân và cách khắc phục hiệu quả

Ảnh hưởng của chứng rối loạn giấc ngủ

Mất ngủ kéo dài sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, suy giảm trí nhớ, khó tập trung và sa sút khả năng lao động, dẫn đến hậu quả tất yếu là giảm chất lượng cuộc sống. Mất ngủ còn là nguy cơ phát sinh nhiều bệnh hoặc làm nặng thêm tình trạng bệnh đang mắc.

Nếu không được can thiệp và điều trị kịp thời, hội chứng ngưng thở khi ngủ gây ra nhiều vấn đề về tim mạch như: Suy tim, tăng huyết áp, thiếu máu cơ tim, tai biến mạch máu não, rối loạn nhịp tim, đột tử,.…

Xem thêm: Mất ngủ kéo dài: Triệu chứng và cách khắc phục hiệu quả

Biện pháp điều trị bệnh rối loạn giấc ngủ

Việc điều trị chứng rối loạn về giấc ngủ thường được ưu tiên sử dụng những biện pháp cải thiện tự nhiên như vệ sinh giấc ngủ và thư giãn tâm lý. Nếu không hiệu quả, bác sĩ mới bắt đầu chỉ định thuốc chữa rối loạn giấc ngủ phù hợp.

Thư giãn tâm lý

Đối với người trẻ có sức khỏe bình thường, chứng rối loạn giấc ngủ không nghiêm trọng sẽ được cải thiện tốt với những biện pháp thư giãn tâm lý này. Kể cả người bị mất ngủ lâu năm thì việc thư giãn tinh thần và giải tỏa căng thẳng,… cũng góp phần cải thiện giấc ngủ của bạn.

Nên tạo thói quen đi ngủ trước 11 giờ đêm và ngủ đủ 7 – 8 giờ mỗi ngày. Trước khi ngủ, bạn nên dành khoảng 30 phút để thư giãn tinh thần, hạn chế suy nghĩ về công việc, kinh tế hay những vấn đề cuộc sống còn đang vướng mắc trong thời gian chờ ngủ.

Vệ sinh giấc ngủ

Để cải thiện chất lượng giấc ngủ, bạn có thể áp dụng những biện pháp sau:

• Tạo thói quen đi ngủ và thức dậy cùng một thời điểm hàng ngày.
• Không ngủ ngày quá nhiều
• Tập thể dục vào buổi sáng.
• Đi ngủ đúng giờ dù chưa buồn ngủ.
• Không sử dụng chất kích thích như: Cà phê, thuốc lá, trà, rượu,… vào buổi chiều và tối.
• Không nên ăn no vào buổi tối.
• Tạo điều kiện để phòng ngủ thoáng mát, nhiệt độ thích hợp và hạn chế ánh sáng chiếu trực tiếp.
• Tắm nước ấm trước khi ngủ khoảng 20 phút.
• Hạn chế kích thích tinh thần như: Xem phim hài, phim hành động, nghe nhạc quá to,….

Điều trị bằng thuốc

Bác sĩ có thể chỉ định thuốc điều trị chứng rối loạn về giấc ngủ như: Thuốc chống trầm cảm, thuốc an thần, thuốc chữa rối loạn giấc ngủ,.… Tuy nhiên, tất cả các thuốc điều trị chứng rối loạn về giấc ngủ này cần phải được sử dụng đúng theo chỉ định của bác sĩ vì rất dễ gây ra tác dụng ngược.

Xem thêm: Đau đầu mất ngủ: Nguyên nhân, mức độ nguy hiểm và giải pháp

Hỗ trợ và điều trị chứng rối loạn giấc ngủ tại Med247

Rối loạn giấc ngủ là một trong những hội chứng đặc thù của nhóm bệnh Tâm thần. Đối với việc thăm khám và điều trị, bác sĩ sẽ không yêu cầu chụp chiếu, xét nghiệm mà thay vào đó, là sự lắng nghe và thấu hiểu để đưa ra giải pháp phù hợp nhất. 

Chính vì vậy, phần lớn khách hàng đã lựa chọn hình thức thăm khám online tại Med247 để được bác sĩ tư vấn và giải quyết những rắc rối xoay quanh giấc ngủ của mình. Với hình thức này, thông tin của bệnh nhân sẽ được bảo mật 100% và họ có thể thoải mái trong việc chia sẻ mọi vấn đề.

Với chứng rối loạn về giấc ngủ, đội ngũ bác sĩ tại Med247 sẽ ưu tiên sử dụng những phương pháp tự nhiên như giải tỏa tâm lý, vệ sinh giấc ngủ,… Cùng chia sẻ và trò chuyện với bệnh nhân để họ hiểu rõ “gốc rễ” của vấn đề. Sau một thời gian, nếu tình trạng không được cải thiện thì mới sử dụng thuốc chuyên khoa để điều trị kết hợp với trị liệu tâm lý.

Quý bạn đọc đang có nhu cầu tư vấn tâm lý hoặc muốn giải quyết những vấn đề xoay quanh giấc ngủ của mình? Hãy liên hệ ngay với Med247 theo thông tin dưới đây để được hỗ trợ bởi đội ngũ bác sĩ uy tín.

Med247 – Phòng khám Bác sĩ Gia đình 4.0 

• Địa chỉ:

• • CS1: Số 9 Thanh Nhàn, Quận Hai Bà Trưng, Hà Nội 
  • CS2: Nhà D5 Dreamland Tây Hồ, 107 Xuân La, Quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội 
  • CS3: Mộc Lan 6-28 Vinhomes Greenbay, Quận Nam Từ Liêm, Hà Nội 
  • CS4: Tầng 1, Chung cư Bộ Quốc Phòng, 16B Nguyễn Thái Học, Quận Hà Đông, Hà Nội

• Hotline: 1900.636.115 
• Website: https://med247.vn/

Ngày nay, con người phải chịu quá nhiều áp lực từ công việc, kinh tế, quan hệ xã hội,…. Điều này là lý do dẫn đến chứng rối loạn giấc ngủ ngày càng phổ biến và diễn tiến nghiêm trọng. Nếu bạn đọc đang gặp những rắc rối với giấc ngủ của mình, hãy nhanh chóng liên hệ với Med247 để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời nhé!

Xem thêm các bài viết:

• [Bật mí] 10 cách trị mất ngủ ở người già an toàn và hiệu quả
• Rối loạn giấc ngủ ở người trẻ: Những điều mà bạn nên biết
• Rối loạn giấc ngủ không thực tổn: Nguyên nhân và phương pháp
• Chữa bệnh mất ngủ ở nam giới: Nguyên nhân và giải pháp